Người sử dụng lao động có thể tự ý chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động đã giao kết ban đầu hay không?

Về nguyên tắc, Bộ luật Lao động năm 2012 cho phép người sử dụng lao động (NSDLĐ) được quyền tạm thời chuyển người lao động (NLĐ) làm công việc khác so với hợp đồng lao động (HĐLĐ) nhưng phải đáp ứng các điều kiện nhất định về trường hợp được phép chuyển, thời gian chuyển tối đa và mức lương tối thiểu của NLĐ trong thời gian bị chuyển làm công việc khác. Cụ thể:

1. Điều kiện chuyển người lao động làm công việc khác so với hợp đồng lao động

NSDLĐ được quyền tạm thời chuyển NLĐ làm công việc khác so với HĐLĐ trong các trường hợp sau:

• Thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh;
• Áp dụng biện pháp ngăn ngừa, khắc phục tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
• Sự cố điện, nước;
• Do nhu cầu sản xuất, kinh doanh.

NSDLĐ phải quy định cụ thể trong nội quy của doanh nghiệp trường hợp nào được xác định là do nhu cầu sản xuất, kinh doanh mà NSDLĐ được tạm thời chuyển NLĐ làm công việc khác so với hợp đồng lao động.

2. Thời gian chuyển NLĐ làm công việc khác

NSDLĐ đã tạm thời chuyển NLĐ làm công việc khác so với HĐLĐ đủ 60 ngày làm việc cộng dồn trong một năm, nếu tiếp tục phải tạm thời chuyển NLĐ đó làm công việc khác so với HĐLĐ thì phải được sự đồng ý của NLĐ bằng văn bản.

NLĐ không đồng ý tạm thời làm công việc khác so với HĐLĐ sau khi đã làm công việc khác so với HĐLĐ đủ 60 ngày làm việc cộng dồn trong một năm theo yêu cầu của NSDLĐ mà phải ngừng việc thì NSDLĐ phải trả lương ngừng việc.

3. Thông báo về việc chuyển NLĐ làm công việc khác

Khi tạm thời chuyển NLĐ làm công việc khác so với hợp đồng lao động, NSDLĐ phải báo cho NLĐ biết trước ít nhất 03 ngày làm việc, thông báo rõ thời hạn làm tạm thời và bố trí công việc phù hợp với sức khoẻ, giới tính của người lao động.

4. Quyền lợi của NLĐ trong thời gian chuyển làm công việc khác

NLĐ làm công việc khác so với HĐLĐ này được trả lương theo công việc mới; nếu tiền lương của công việc mới thấp hơn tiền lương công việc cũ thì được giữ nguyên mức tiền lương cũ trong thời hạn 30 ngày làm việc.

Tiền lương theo công việc mới ít nhất phải bằng 85% mức tiền lương công việc cũ nhưng không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định.

5. Chế tài đối với NSDLĐ khi vi phạm các quy định của pháp luật

Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 7.000.000 đồng đối với NSDLĐ có hành vi chuyển NLĐ làm công việc khác so với HĐLĐ không đúng lý do, thời hạn hoặc không có văn bản đồng ý của NLĐ theo quy định của pháp luật.

Phạt tiền NSDLĐ trả lương không đúng quy định cho NLĐ khi tạm thời chuyển NLĐ sang làm công việc khác so với HĐLĐ theo một trong các mức sau đây:

• Từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng với vi phạm từ 01 người đến 10 người lao động;
• Từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng với vi phạm từ 11 người đến 50 người lao động;
• Từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng với vi phạm từ 51 người đến 100 người lao động;
• Từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng với vi phạm từ 101 người đến 300 người lao động;
• Từ 40.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng với vi phạm từ 301 NLĐ trở lên.

Áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc trả đủ tiền lương cộng với khoản tiền lãi của số tiền lương chậm trả, trả thiếu cho NLĐ tính theo mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt đối với hành vi trả lương không đúng quy định cho NLĐ khi tạm thời chuyển NLĐ sang làm công việc khác.